Telefon Radyasyon Yayar Mı?
Akıllı telefonların
günlük hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline gelmesi hem faydalı hem de
zararlı etkileriyle dikkat çekiyor. Özellikle telefonun zararları arasında
radyasyon bulunmaktadır.
Telefon radyasyon yayar
mı sorusuna bu doğrultuda evet şeklinde cevap vermek kaçınılmazdır. Çünkü
hayatın ve evrenin bir parçası olan radyasyon telefonlardan da yayılır. Ancak
yüksek dozda telefon radyasyon yayılımı sağlık açısından çeşitli zararlara yol
açar.
Telefon Radyasyonu Nasıl Yayılır?
Radyasyon genellikle elektromanyetik
dalgalar şeklinde yayılır. Akıllı telefon kullananların cihazları radyo
frekansı olarak bilinen radyasyonu üretir. Bu radyasyon ise elektromanyetik
spektrum radyo bölgeleri arasında bulunur. Tüm bunların yanı sıra telefon
radyasyonunun yayılma şekilleri şu şekildedir:
· Telefon
içinde bulunan verici anten telefon sinyallerini algılayarak belli frekans
doğrultusunda yayar. Aynı şekilde alıcı anten de baz istasyonları başta olmak
üzere diğer telefonlara da yönlendirme yapar.
· Cep
telefonları elektromanyetik olan radyasyonu gigahertz aralığında kullanır ve
radyasyonun yayılmasını sağlar. Yayılan radyo dalgalarının bir kısmı insan
tarafından emilir. GSM tarafından yayılan radyasyon ise 2 Watt derecesine kadar
çıkabilir.
· Telefon
radyo frekansı doğrusal bir düzlemde yayılır. Bu dalgalar düz bir alanda
ilerler fakat bina ve ağaç gibi engellerle yansıtılarak emilir.
· Telefonda
bulunan sinyaller baz istasyonuyla arasında mesafe göre farklı derecelerde
yayılır. Cihazın sinyalinin zayıf olması telefonun daha fazla enerji harcayıp
yüksek radyasyonu ortaya çıkarmasına neden olur.
Telefonun zararları içerisinde olumsuz
etkiye sahip radyasyon genellikle yukarıda belirtildiği gibi yayılır.
Elektromanyetik dalgaların büyük etkisi olan radyasyon yayılımında telefon
anteni ve sinyal gücünün büyük önemi vardır. Asıl dikkat edilmesi gerekilen şey
radyasyonu minimuma indirmek ve doğru telefon kullanımı yapmaktır.
Telefon Ne Kadar Radyasyon Yayar?
Cihazdan cihaza değişen radyasyon
miktarı için genel bir yargıda bulunulmamalıdır. Cep telefonlarında radyasyon
miktarı ortalama olarak 2 Watt’a kadar çıkabilir. İnsan bedeninin radyasyonu
emdiği bilinir. Bu sebeple insan tarafından emilen radyasyon miktarını ölçmek
mümkündür.
İnsan bedeninin emdiği radyasyonu
ölçmek için Özgül Soğurma Oranı (SAR) kullanılır. Modern cihazlarda bu oran
hesaplandığında 1.6-2 W/kg olarak belirlenir. Ancak Özgül Soğrulma Oranı
değerinin limitin üzerine çıkarsa telefonun zararları insan bedeninde de
hissedilir. Kişilerin kulak ve baş bölgeleri termal ve termal olmayan etkilere
maruz kalır. Bu sebeple cihazın kullanım süresi ve telefonun bedene yakınlığı
gibi faktörler yayılan radyasyonun etkilerini artırabilir.
Telefon Uçak Modundayken Radyasyon Yayar Mı?
Telefonları şarj ederken, uykuya
dalarken ya da toplantıdayken uçak moduna alırız. Telefonu uçak moduna alınması
bu cihazların kablosuz iletişim özelliklerini devre dışı bırakır. Yani Wi-Fi,
Bluetooth, GPS ve mobil veri bağlantısı gibi birçok kablosuz sinyal etkisiz
hale gelir. Dolayısıyla cihazın uçak moduna alınması radyasyon seviyesini
düşürmek için etkilidir.
Uçak modunda olan cihazın SAR değeri
normale göre daha düşüktür. Yapılan araştırmalara göre de bu modda kullanılan
telefonlar normal cihazlara göre daha az radyasyon yayar. Telefonun zararları
düşünüldüğünde uçak modunda radyasyonun kesin olarak yayılmadığını söylemek
imkansızdır. Çünkü telefonu uçak moduna almak sadece kablosuz özellikleri devre
dışı bırakmak demektir. Bu moddayken telefonun diğer özellikleri hala
kullanılabilir durumdadır. Özetle telefon uçak modundayken radyasyon yayar mı
araştırmalarında normale göre daha az da olsa yayılımın mevcut olduğu görülür.
Radyasyonun İnsan Sağlığına Olumsuz Etkileri
Nelerdir?
Elektromanyetik dalga şeklinde yayılan
telefon radyasyonu DNA’yı doğrudan iyonize etmez. Ancak uzun süreli telefon
kullanımlarında yoğun olarak zarar verici radyasyona maruz kalabilirsiniz. İşte
telefon radyasyonun insan sağlığına olumsuz etkileri:
· Kanser
riski: Telefondan yayılan radyasyon kişilerin kansere
yakalanma riskini artırabilir.
· Kulak
zararı: Radyo frekans radyasyonu doku ısısında belirli bir
miktar artışa neden olur. Özellikle kulaktaki dokular ısı ve radyasyondan ötürü
cilt rahatsızlığına uğrayabilir.
· Baş
ağrısı: Telefonun zararları arasında hemen hemen herkesin
yaşadığı problem olan baş ağrısı kaçınılmaz olur.
· Uykusuzluk: Günün
çoğu vaktini telefonda geçirenlerde uykusuzluk problemleri gözlemlenir.
Özellikle geceleri telefonla haşır neşir olmak uykusuzluğu ortaya çıkarabilir.
· Psikolojik
sorunlar: Aşırı telefon kullanımı psikolojik sorunlara davetiye
çıkarabilir.
Telefondan yayılan radyasyonun kişilere
verdiği zararlar yukarıdakilerle sınırlı değildir. Özellikle gelişim çağındaki
çocuklarda telefonun zararları potansiyel sağlık risklerini daha fazla taşır.
Bu sebeple her yaştan insanın radyasyonu bünyesine fazla çekmemesi için telefon
kullanma zamanını azaltması gerekir.
Radyasyondan Korunmak için Neler Yapılır?
Telefonun radyasyonun etkisini azaltmak
ve zarardan kaçınmak için en uygun yöntem cihazı kapatmaktır. Ancak ne olursa
olsun, radyasyonu sıfıra indirmenin imkansız olduğu bilinmelidir. Genel olarak
telefon radyasyonundan korunmak için yapabilecekleriniz şunlardır:
· Telefonu
vücuda yakın tutmamak.
· Telefonla
konuşurken kulağa tutmak yerine kulaklık kullanmak.
· Cihazı
kullanmazken Wi-Fi ve hücresel veri bağlantılarını kapalı tutmak.
· İhtiyaç
olmayan durumlarda konum hizmeti kapatmak.
· Arama
sıklığını azaltarak mesajlaşmayı tercih etmek.
· Sahte
telefon kullanmamak.
Radyasyondan korunmak için
uygulanabilecek basit ama etkili yöntemler genellikle yukarıdaki gibidir. Ek
olarak sinyalin güçlü olduğu bölgelerde telefon kullanmayı tercih
edebilirsiniz. Çünkü telefon sinyali azsa cihazınız daha fazla enerji harcamaya
başlayacaktır. Bu durumda da daha fazla radyasyon yayılımı gerçekleşecektir.
Gece uykusunun önemi ve faydaları bir
hayli fazladır. Bu sebeple özellikle yatmadan önce telefonu bulunduğunuz
alandan uzaklaştırmak hatta kapatmak çok daha yararlı olacaktır. Çünkü cihazın
açık konumda bulunması kullanmasanız dahi radyasyonu yayar. Kullanım
alışkanlıklarınızı gözden geçirerek, dikkatli kullanım stratejilerini
benimseyerek ve koruyucu telefon aksesuarlarını kullanarak radyasyon
maruziyetini azaltabilirsiniz.